Levende Talen Magazine (2019, 106-3) is een themanummer: ‘Wie stuurt het talenonderwijs?’. In verschillende artikelen wordt de autonomie van de talendocent onder de loep genomen en wordt gekeken naar de invloed van onder andere de examenprogramma’s, de lerarenopleiding en de educatieve uitgeverijen. Zo vraagt Erik Kwakernaak zich af of de gestage afname van de autonomie van de leraar überhaupt wel te stuiten is (‘Is de baas in eigen klas definitief een werknemer in een leerfabriek geworden?’) en doet Hans Hulshof een boekje open over de schimmige besluitvorming rondom het examenprogramma Nederlands.

In dit themanummer staat ook een uitgebreid interview met Joop IJisberg en Susan van Oostveen: ‘Pegasus als uitgeverij van leermiddelen Russisch’ door Geramé Wouters.

Hieronder vindt u een korte geschiedenis van Pegasus Uitgeverij en Boekhandel. Henk Slechte publiceerde in 2014 ‘Een gevleugeld paard van tachtig jaar. Uitgeverij en boekhandel Pegasus’, een uitgebreide geschiedenis in drie delen naar aanleiding van het tachtigjarig bestaan van Pegasus uitgeverij.

Uitgeverij Pegasus werd in 1934 opgericht door de CPN om literatuur en non-fictie uit te geven, naast de ‘klassieke’ teksten van Marx, Engels, Lenin en anderen. Een paar van die klassiekers behoren nog steeds tot het fonds, zoals het Communistisch Manifest. Tot de publicaties van Uitgeverij Pegasus behoorde ook het maandblad van de CPN Politiek en Cultuur. Vanaf het begin gaf Pegasus ook culturele werken uit, zoals Nederlandse vertalingen, waaronder vertalingen van Russische literatuur. In de Tweede Wereldoorlog was Pegasus verboden, maar na de oorlog heropgericht, nu als stichting. Met de komst van Joop IJisberg als directeur (in 1979) veranderde de koers van de uitgeverij geleidelijk en na opheffing van de CPN in 1991 werd de ideologische basis definitief verlaten.

In 1936 was naast de uitgeverij in Amsterdam ook een boekwinkel geopend, in de Utrechtsestraat. Na de Tweede Wereldoorlog vestigde Pegasus zich met een winkel in de Leidsestraat. Daar werden zowel de eigen uitgaven verkocht, als uitgaven van andere Nederlandse en buitenlandse uitgevers, waaronder tijdschriften en leermiddelen voor de Slavische talen. Tot het verdwijnen van het IJzeren Gordijn was Pegasus boekhandel de enige importeur van boeken, leermiddelen, tijdschriften, kranten en grammofoonplaten uit Oost-Europa en zoals Karel van het Reve al in 1967 op de radio zei, niet weg te denken uit het Amsterdamse stadsbeeld. In 1991 verhuisde Uitgeverij en Boekhandel Pegasus naar een pand aan het Singel, met het nadrukkelijke doel zich meer te verbinden met het Slavisch Seminarium en het Oost-Europa Instituut van de Universiteit van Amsterdam.

Naast het literaire en wetenschappelijke fonds, begaf Joop IJisberg – met Thomas Langerak als adviseur – zich op het voor Pegasus nieuwe terrein van het zelf uitgeven van lesmateriaal Russisch: Pegasus werd in 1991 door SLO gekozen om een Nederlandstalige lesmethode Russisch (Pasport v Rossiju) te ontwikkelen. Het huidige educatieve fonds bevat behalve twee lesmethodes Russisch, ook tweetalige woordenboeken, grammatica’s en handboeken Russische literatuur.

Het doel van Pegasus om zich nog meer te profileren als Slavische boekhandel en uitgeverij, zich meer te verbinden aan het onderwijs Russisch en om een kenniscentrum voor Slavische talen, literatuur en cultuur te zijn, is geslaagd. Zoals eerder aan de Leidsestraat is Pegasus aan het Singel de spil van evenementen rond Slavische (literaire) boekpublicaties.

Voor Pegasus nieuws en activiteiten kunt u hier kijken, u kunt zich abonneren op de nieuwsbrief door contact op te nemen en u kunt Pegasus volgen op sociale media.

Website van Pegasus

Slechte, Henk (2014). ‘Een gevleugeld paard van tachtig jaar. Uitgeverij en boekhandel Pegasus’. In: De Boekenwereld. Blad voor bijzondere collecties. Jrg. 30, nr. 1, pp. 62-67

Slechte, Henk (2014). ‘Een gevleugeld paard van tachtig jaar. Uitgeverij en boekhandel Pegasus (II)’. In: De Boekenwereld. Blad voor bijzondere collecties. Jrg. 30, nr. 2, pp. 60-67

Slechte, Henk (2014). ‘Een gevleugeld paard van tachtig jaar. Uitgeverij en boekhandel Pegasus (III)’. In: De Boekenwereld. Blad voor bijzondere collecties. Jrg. 30, nr. 3, pp. 38-43